-
Η δυναμική των διανομών
-
Πριν από μερικά χρόνια σε μια συζήτηση με φίλους λινουξάδες είχα αρθρώσει το βλάσφημο, κατάπτυστο σχόλιο: “Υπάρχει χώρος για το πολύ πέντε διανομές. Το Slackware δεν είναι μέσα σε αυτές, ούτε και το Gentoo.”
Η αντίδραση της φλογολάγνας παρέας ήταν απόλυτα λογική και προβλέψιμη: τα πνεύματα άναψαν και οι τόνοι ανέβηκαν κάτι δεκάδες ντεσιμπέλ σε ντετέ. Ήταν λες και υπήρχε μια κρυφή αγωνία για τη στιγμή που θα ξεστόμιζε κάποιος κάτι τέτοιο για να απελευθερώσουν τις πυρομανείς και σκοτεινές τους πλευρές και, φυσικά, να κάνει το ίδιο και η αφεντιά μου.
Για την πλειονότητα των ανθρώπων, το δικαίωμα επιλογής από έναν επαρκώς μεγάλο αριθμό διαφορετικών μεταξύ τους επιλογών, είναι νευραλγικής σημασίας θέμα για κάθε απόφαση. Η κοινότητα ελεύθερου λογισμικού ασκεί έντονα το δικαίωμα αυτό, αφού χάρη στις ελεύθερες άδειες χρήσης που χαρακτηρίζουν τα προϊόντα που πραγματεύεται, χαίρει ενός πολυπολιτισμικού οικοσυστήματος με την ύπαρξη πολλών ειδών να αποτελεί σημάδι υγιούς ανάπτυξης και ισορροπίας.
Θεωρητικά, η εντροπία του συγκεκριμένου συστήματος (πολλοί διαφορετικοί στόχοι, χαρακτηριστικά και μέθοδοι παραγωγής) είναι επαρκώς μεγάλη και η αδράνεια του (εύκολη δημιουργία, παραγωγή, διακίνηση και διαφήμιση) επαρκώς μικρή για να υπάρξουν άπειρες επιλογές. Η δυσανασχέτηση από την μη-ύπαρξη αρκετών επιλογών, ωστόσο, δε σημαίνει ότι η ύπαρξη άπειρων επιλογών δεν οδηγεί εξίσου σε αδιέξοδο και γρήγορο πέσιμο των μαλλιών σου.
Ο βλάσφημος αρχικός ισχυρισμός είχε ως βάση τον ανθρώπινο παράγοντα του συστήματος: τους ίδιους τους χρήστες. Αυτοί αλληλεπιδρούν άμεσα και έμμεσα με το έργο και αδιαμφισβήτητα αποτελούν την κινητήρια δύναμη του. Σαν οξυγόνο ωθούν την εξέλιξη, είτε μέσω συμμετοχής, είτε ως απλή κουκκίδα στο πλήθος οπαδών σε ένα γήπεδο, που, χωρίς αυτούς καμιά ερασιτεχνική ομάδα δε θα είχε αληθινούς και διαρκείς λόγους να γίνεται καλύτερη μέρα με τη μέρα.
Οι απαιτήσεις των χρηστών από τη διανομή τους όχι μόνο έχουν πεπερασμένο αριθμό αλλά και επικαλύπτονται και αντισταθμίζονται η μια με την άλλη. Οι δημιουργοί και οι σκληροπυρηνικοί χρήστες μιας διανομής μπορεί να πιστεύουν ότι το έργο τους διαφοροποιείται επαρκώς από τις αντίστοιχες προσπάθειες άλλων έργων, ωστόσο ο όγκος των χρηστών μπορεί να έχει την αντίθετη άποψη: γι’ αυτόν μπορεί να είναι λεπτομέρειες ή απλά να είναι πρόθυμος να παραβλέψει τα ελαττώματα της Α για τα πλεονεκτήματα της Β επιλογής.
Ο χώρος στην πραγματικότητα είναι πεπερασμένος για οικογένειες διανομών: σε κάθε μία από αυτές υπάρχει ένα άτομο που, δοθέντος αρκετού χρόνου, φαίνεται να υπερέχει και να κερδίζει συνεχώς έδαφος. Αν αποστασιοποιηθούμε από το παρόν, τα trend και της μόδας της τρέχουσας περιόδου, μπορούμε να κρίνουμε πολλά. Για παράδειγμα, πριν μερικά χρόνια διαφαινόταν ότι δε θα αρκούσε ο ξεχωριστός διαχειριστής πακέτων και ο αρχικός ενθουσιασμός των πιστών χρηστών του Gentoo για να αποκτήσει μια σαφή θέση στο χάρτη των “ηγετικών” διανομών. Επίσης, ότι το Debian κάνει καλύτερη τη δουλειά του Slackware αλλά όχι τόσο καλή όσο θα ήθελαν οι χρήστες του (εξ’ου και η επιτυχία του Ubuntu).
Κάποιες διανομές έχουν αποδείξει ιστορικά ότι έχουν πραγματικό λόγο ύπαρξης, καλύπτουν ένα κενό και κάνουν καλά τη δουλειά τους. Παραδείγματα τέτοιων ιστορικά “ηγετικών” διανομών: στις επιφάνειες εργασίας τα Fedora και (open)SUSE, στο πεδίο hardcore / “100% κοινότητα” το Debian, στα BSD το FreeBSD και στα enterprise το RHEL.
Η πολυφωνία είναι πολύ σημαντικό στοιχείο μιας υγιούς κοινωνίας. Παρόλα αυτά, αν γίνει αυτοσκοπός, κάθε νέα ιδέα και όραμα δικαιολογεί ένα νέο έργο και οδηγούμαστε αναπόφευκτα στο χάος. Το κάθε νέο έργο καταλήγει να είναι ίδιο με το γονικό του, με ελάχιστες διαφορές. Η προσεκτική μελέτη του τι δικαιολογεί μια νέα επανάληψη εγγυάται ταχύτερη πρόοδο και συνοχή μεταξύ των μέχρι τώρα έργων κάτι πολύ σημαντικό για την εξάπλωση του Linux. “Upstream, upstream, upstream!” που λένε και στο Fedora.
Αν ήταν να επιλέξω τώρα διανομή, δε θα επέλεγα μία παρακμιακή ούτε θα δημιουργούσα το GlezOS. Θα επέλεγα μια σταθερή διανομή που τα θεμέλια της μέρα με τη μέρα εδραιώνονται πιο πολύ και ικανοποιεί ολοένα και περισσότερο τις προσδοκίες των χρηστών της. Μία που σε πέντε χρόνια θα συνεχίσει να τιμά τους λόγους για τους οποίος την επέλεξα σήμερα.
Τμήμα από το φράκταλ του συνόλου Μάντελμπροτ. Το αρχικό σχήμα επαναλαμβάνεται ελαφρώς τροποποιημένο άπειρες φορές (δημιουργήθηκε με το `gnofract`).
(Το κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά στη στήλη του συγγραφέα στο τεύχος Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου του ελληνικού Linuxformat.)
Διαφωνώ μαζί σου σε αρκετά σημεία…
Ιστορική διανομή το Fedora ? To Redhat σίγουρα ναι…για το fedora βιάζεσαι πολύ ακόμα. Διανομή που στην τελευταία του κυκλοφορία ήρθε με “σπάσμένο” installer (προσθέτωντας repo σε x86 ) και που δεν έχει απροβλημάτιστο upgrade από την μία έκδοση στην άλλη δεν θεωρείται για μένα “ιστορική”.
Ιστορική διανομή το OpenSuse ? Το οποίο και οι ίδιοι οι Suse χρήστες μεταξύ τους αναφέρουν ότι δεν είναι και ότι καλύτερο…σε σύγκριση με το κανονικό Suse…(σπασμένο yast, κτλ κτλ)
Επίσης δεν γνωρίζω ανθρώπους/administrators που να βάζουν ubuntu αντί debian σε servers…
Όσο για το αν το gentoo έχει θέση στα ηγετικά distro θα σου πρότεινα να κοιτάξεις τα forums του gentoo για την πληθώρα των γνώσεων που περιέχει, που παρότι δεν έχει μια εταιρία σαν την canonical από πίσω παραμένουν χωρίς διαφημίσεις, το gentoo-wiki καθώς και το γενικότερο documentation που έχουν γράψει οι άνθρωποί του gentoo…
Θα συμφωνήσω μαζί σου ωστόσο ότι η μεγάλη διασπορά των προσπαθειών των ανθρώπων σε 100άδες distro δεν είναι ότι καλύτερο…αλλά είναι μέρος της λειτουργίας του Linux, δεν σου αρέσει κάτι ? Patch it or Fork it…
Θα περίμενα ένα άρθρο σε περιοδικό να ήταν πολύ καλύτερα “διαβασμένο” καθώς και να έδινε και παραπομπές για τα λεγόμενά του…
ίσως την επόμενη φορά…
Επ’ ευκαιρίας αυτού του σχολίου, να πω ότι θα εκτιμούσα αν όλα τα σχόλια στο ιστολόγιο μου ήταν επώνυμα.
Μερικές διευκρινήσεις σχετικά με το άρθρο τώρα:
Δεν αναφέρθηκα σε ιστορικές διανομές, αλλά σε ιστορικά “ηγετικές” διανομές. Αυτές που:
Θεωρώ ότι το Fedora και το Opensuse είναι συνέχεια των Red Hat linux και SUSE Linux αντίστοιχα, τουλάχιστον στους πιο σημαντικούς τομείς (κοινό, πυρήνας συμβολής, υποδομή). Μπορεί να άλλαξε το όνομα και κάποια άλλα πράγματα, αλλά ο κυρίως όγκος αυτού που ονομάζεται “διανομή”, ή “Έργο” είναι τα ίδια. Να τονίσω εδώ ότι οι αναφερθείσες διανομές ήταν παραδείγματα κι όχι το κυρίως θέμα του άρθρου.
Όπου αναφέρω στοιχεία που ανήκουν από κάποια άλλη πηγή εκτός της σφαίρας του υποκειμενικότατου και αρκετές φορές ασυνάρτητου μυαλού μου, σχεδόν πάντα δίνω και αναφορά. Από την πρώτη μέρα λειτουργίας του ιστολογίου αυτού.
Καταλαβαίνω την έμφυτη ανάγκη για flaming στους κύκλους μας, αλλά έχει πλάκα μόνο όταν γίνεται επώνυμα και στις σωστές λίστες.
Νομίζω ότι κρίσιμος παράγοντας είναι οι ανάγκες των χρηστών. Ανάγκες που πολλές φορές δεν έχουμε προβλέψει ως σημαντικές.
Δες για παράδειγμα εμένα: τα τελευταία 1-2 χρόνια βρέθηκα να έχω αρκετό harwdare που βασίζεται σε PowerPC. Μέχρι τότε χρησιμοποιούσα σχεδόν αποκλειστικά (από το 98-99) RH-Fedora για desktop, servers, παντού. Η PowerPC πλατφόρμα μου έβαλε ένα νέο πρόβλημα: πολλά πράγματα που ήθελα να τρέξω δεν υπήρχαν compiled, κάτι που σπάνια αντιμετώπιζα τα τελευταία χρόνια σε Intel. Επίσης, μερικά από τα μηχανήματα που ήθελα να χρησιμοποιήσω είχαν περιορισμένους πορους (λίγη RAM, μικρό HD, αργή CPU). Ξαφνικά το gentoo έγινε ο φίλος μου! :-) Ακόμη και πακέτα που δεν έκαναν compile με την πρώτη, με λίγο tweeking από δω και από κει, τελικά έτρεχαν…
Πολλές φορές αντιμετωπίζουμε και κάποιες ανάγκες μας ως “ασήμαντες” ή δευτερεύουσες, αλλά τελικά είναι αρκετές για να συντηρήσουν την ύπαρξη μίας διανομής. Π.χ., μπορεί να είσαι φανατικός Fedora user, αλλά αν θέλεις να δείξεις εύκολα σε κάποιον ότι το PC του θα πετούσε με Linux, τί πιο βολικό από το Ubuntu; (που έτσι κι αλλιώς είναι πολύ καλοδουλεμένη διανομή)
Και ξαφνικά, η Nokia αρχίζει και προωθεί με ένταση συσκευές όπως το N800 βασισμένες στο Maemo. Δεν είναι λογικό, αν πετύχουν στην αγορά, να δούμε maemo-oriented distros;
Anyway… απλά μερικές σκέψεις που ήθελα να μοιραστώ. :-)
Από μόνος μου επέλεξα το nick “anonymous_coward” για να απαντήσω στο post σου. Δεν σε γνωρίζω και ούτε με γνωρίζεις από κοντά. Δεν ξέρω πόσο πιο χρήσιμο θα σου ήταν το “Γιάννης Παπαδόπουλος” από το anonymous_coward….
Δεν είχα καμία διάθεση για flame…είπα ότι “διαφωνώ” μαζί σου σε κάποια από αυτά που λες. Αν δεν το δέχεσαι και το θεωρείς flame, απλά δεν το συνεχίζω…δικό σου το blog, εσύ αποφασίζεις…
καλά να περνάς