-
Η Ροδαφνούσα
-
Σήμερα αναρωτήθηκα για πρώτη φορά τι μου θυμίζει ο στίχος του Αλκίνοου Ιωαννίδη “Κάτω στους πέντε ποταμούς, κάτω στους πέντε δρόμους” από το τραγούδι “Με τόσα ψέματα” του δίσκου “Ανεμοδείκτης”.
Αναζητώντας επίμονα τις μνήμες, έφτασα στο γνωστό μου ιστολόγιο της Κυριακής, με τίτλο La mia solitudine (μτφ. Η μοναξιά μου). Η Κυριακή, λοιπόν, είχε αναρτήσει σε μια καταχώρηση της τους παρακάτω κυπριακούς στίχους:
Κάτω στους πέντε ποταμούς κάτω στες πέντε βρύσες έσει τρεις κόρες όμορφες τρεις καμαροφρυδούσες. Την μιαν λαλούν την Αδορούν, την άλλην Αδορούσαν την τρίτην την καλλύττερην λαλούν την Ροδαφνούσαν. Τον μήναν που ’γεννήθηκεν ούλλα τα δέντρ’ αθθούσαν εππέφταν τ’ άθθη πάνω της τζ’ εμυρωθκιοκοπούσαν. Ροδόσταμμαν η Αδορού, γλυκόν η Αδορούσα μα το φιλίν του βασιλιά εν για την Ροδαφνούσαν. [...]
…Κι ήταν λες και για μια στιγμή, ω αδέλφια μου, ένα υπέροχο πουλί να πέταξε μέσα στο δωμάτιο και ένιωσα όλες τις τρίχες μου να σηκώνονται και τα ρίγη να σέρνονται στην πλάτη μου πάνω, σα βραδυκίνητες σαύρες και μετά κάτω ξανά. Γιατί ήξερα τι τραγουδούσε. Ήταν ένα τμήμα από το υπέροχο κυπριακό δημοτικό τραγούδι “Η Ροδαφνούσα”. *
Η ανάγνωση του τραγουδιού μου ξύπνησε εφηβικές μνήμες και αναμνήσεις, στις οποίες είχα χρόνια να ανατρέξω. Θαυμασμό για τις ξεχωριστές λέξεις και εκφράσεις των κυπριακών ποιημάτων και τραγουδιών, τον οποίο είχα χρόνια να ζήσω. Συγκίνηση για τον τόπο που γεννήθηκα, τον οποίο είχα πολύ καιρό να νιώσω.
Η Κυριακή αναφέρει και την πολύ όμορφη ιστορία πίσω από το τραγούδι. Αναζητώντας κι άλλο, ξέθαψα και την εκτέλεση ενός τμήματος του τραγουδιού από τον Μιχάλη Ττερλικκά.
Μέσα στις επόμενες μέρες θα προσπαθήσω να βρω το τραγούδι ολόκληρο, από ένα τραγουδιστή και μια χορωδία που θυμάμαι εκείνη την εκτέλεση μέχρι σήμερα. Και μόλις μου περάσει το κρύωμα, επιφυλάσσομαι να ηχογραφήσω μια ανάγνωση του ποιήματος, για όσους από εσάς θα ήθελαν να ακούσουν από μια κυπριακή φωνή.
* Τα λόγια της παραγράφου αυτής είναι ελαφρώς παραλλαγμένα λόγια του Άλεξ στην ταινία “Κουρδιστό πορτοκάλι” του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, στη σκηνή στο milkbar όταν, μαστουρωμένος, άκουσε ξαφνικά μια γυναικεία φωνή να τραγουδάει την 9η του Μπετόβεν.
Update 17/1: Ανέβασα την εκτέλεση μιας παραλλαγής του τραγουδιού από τη χορωδία “Πνευματικός Όμιλος” της Λεμεσού (αρχείο mp3, 4.9 MB), στην οποία ήμουν κι εγώ μέλος μικρός (!). Η παραλλαγή αυτή, που φαίνεται να είναι η δημοφιλέστερη, ξεκινά με τον στίχο “Κάτω στους πέντε ποταμούς, κάτω στους πέντε δρόμους”, όπως και το τραγούδι του Ιωαννίδη.
Πιστεύεις ότι ο Αλκίνοος αναφέρεται στο ποίημα αυτό? Ο δίσκος του Αλκίνοου που αναφέρεις είναι πραγματικά καταπληκτικός, λυπάμαι που δεν μπορώ να πω το ίδιο για τις τελευταίες του δουλειές Είναι ενδιαφέρον όμως, έχω φίλους μουσικούς που θα τους ενδιέφερε να μάθουν την πλήρη συσχέτιση των στοίχων με το κυπριακό δημοτικό τραγούδι/ποίημα που αναφέρεις. Μερικές λεπτομέρειες για την υπόθεση και τους πρωταγωνιστές.
atma:
Από ότι έμαθα στο CD του ο Αλκίνοος γράφει ως σημείωση ότι ο στίχος είναι από κυπριακό μεσαιωνικό τραγούδι. Ενημέρωσα την καταχώρηση με μια εκτέλεση μιας παραλλαγής, πιθανόν μάλιστα πιο δημοφιλής από αυτή που είχα αναφέρει αρχικά. Ελπίζω να την απολαύσεις όσο την απολαμβάνω εγώ. :)
Την ιστορία πίσω από τους πρωταγωνιστές, αναφέρει πολύ όμορφα η Κυριακή στο τέλος της καταχώρησης της για τη Ροδαφνούσα.
Υπάρχει ένα πρόβλημα στο link σου. Νομίζω ξέχασες το http. Anyway, πολύ καλή καταχώρισή φέρνει πίσω αναμνήσεις
Άει στο καλό….δεν δουλευει!
Ο σύνδεσμος διορθώθηκε. Enjoy.